Sağlık sözlüğü

A

ABDOMEN:Karın,batın

ABORTUS:Çocuk düşürme,düşük

ABSANS:Kısa süreli şuur kaybı

ABSE:Çevre dokulardan kese tarzında doku ile sınırlı içerisi cerahat ile dolu oluşum

ABSORBSİYON:Emilme, örnsindirim, gıdaların barsaklarda absorbsiyonudur denilebilir

ADRENALİN:Böbreküstü bezlerinin iç kısımları tarafından salgılanan bir
hormondur Tabiatta bu hormonun görevi, organizmayı acil harekete
hazırlamaktır ve etkisini, nabzın atışı, kanın iç organlar ve deriden
kaslara sevk edilmesi, karaciğerdeki glikojenin glikoza değişmesi ve
böylelikle acil bir enerji kaynağı sağlanması şeklinde gösterir

AFAKİ:Gözde, lensin olmaması

AFAZİ:Beyindeki ilgili alanların tahribi sonucu, konuşma veya
konuşulanı anlama yeteneğinin kaybı Disfazi, aynı durumun daha hafif
bir formudur

AFRODİZYAK:Cinsi arzuyu artırıcı maddeler, ilaçlara verilen isim

AFONİes kaybı Kısmi veya tam olabilir Afoni sebepleri, genellikle
konuşma kaslarını kontrol eden sinirlerin hastalığı veya zedelenmesi,
boğaz, gırtlak hastalıkları veya nörozdur Histerik afoninin nedeni,
şuuraltı, hiç konuşamamak veya özel bir durumda konuşmamamk arzusudur

AGLÜTİNASYONıvı bir süspansiyonda, ufak cisimciklerin bir araya gelip birbirlerine yapışmasıdır

AGORAFOBİ:Geniş, açık bir sahada yalnız kalınca hissedilen, kontrol edilemeyen bir korkudur

AJİTASYON:Kişinin etrafa saldırganlığı, aşırı aktivitesi ile karakterize durum

AJİTE:Rahatsız, huzursuz, taşkınlık yapan

AKNEüz,
omuzlar, sırt ve göğüsteki yağ bezleriyle ilgili kronik bir deri
hastalığıdır En çok 14-20 yaşlar arasında görülür ve bu hastalığın
tipik belirtileri olan siyah noktalar, sivilceler, gençlerin bu en
hassas devirlerinde genellikle psikolojik rahatsızlıklara yol açar Yağ
bezlerinin kanalında bir tıkaç oluşur ve bu tıkacın başı sertleşip
siyahlaşır Bazen, kanal tıkalı olduğu halde, bez yağ salgılamaya devam
eder ve böylece içi yağ dolu bir kist oluşur Siyah noktalara tıpta
komedon adı verilir

AKONDROPLAZİ:Tedavisi olmayan, sebebi bilinmeyen kalıtsal bir cücelik
tipidir Gövde normal büyüklüte olup, kol ve bacaklar anormal derecede
kısa ve baş normalden büyüktür

AKOMODASYON:Gözün optik sisteminin çeşitli uzaklıklara uyum yaparak net görmenin sağlanması

AKROMEGALİ:Beyin tabanında bulunan hipofiz bezinin ön bölümünün aşırı
çalışmasına bağlı bir durumdur Büyüme tamamlanmadan, kemiklerin uzaması
sona ermeden erken çağlarda baş gösterirse jigantism adı verilen dev
görünüm oluşur Bozukluk büyüme çağının bitiminden sonra baş gösterirse,
el ve ayakların genişlemesi, çene ve burnun büyümesi ve sesin
kalınlaştığı görülür

AKUSTİK SİNİR:İşitme siniri

AMBLİYOPİ:Gözde belirli bir bozukluk olmaksızın oluşan görme tembelliği

AMNEZİ:Hafızanın kısmen veya tamamen kaybolması

ANALJEZİK:Ağrı kesici

ANEMİ:Kısaca, halk arasında kansızlık olarak bilinen anemi,
alyuvarların sayı olarak az olması ve alyuvarların içerisinde bulunan
hemoglobin adı verilen maddenin miktarının azlığıdır

ANEMİK:Kan değerleri düşük olan, yani kan sayımında eritrosit sayıları ve hemoglobin miktarı düşük olan kişi

ANERJİ:Özel bir antijene cevap verilmemesi hali Organizmanın savunma yeteneğinin kaybolması

ANESTEZİ: Doktorlar, ameliyat sırasında ağrı duymaması için,
ameliyattan önce hastaya bir iğne yapar ya da solunum yoluyla bir gaz
verirler Hastanın bilincini yitirerek uykuya geçmesine narkoz, böylece
vücudundaki ağrıları duyamayacak duruma gelmesine anestezi, bu duyu
yitimine yol açan maddelere de anestezik denir

ANKSİETE:İç sıkıntısı, iç daralması

ANOSMİ:Koku alamama, nezle grip gibi enfeksiyonlarda olabildiği gibi
koku siniri ile ilgili beyin bölgesindeki patolojilerde de görülebilir

ANOREKSİ:Anorexia Nervosa, özellikle genç kadınlarda görülebilen, yemek
yememek, çok az uyumak, buna rağmen çok aktif olmakla beliren
psikolojik bir bozukluktur Bu durum genellikle kişinin çok şişmanladığı
kanısı ile mübalağalı bir şekilde rejim uygulaması ile başlar, önceleri
kontrol edilebilen iştah bir süre sonra hakikaten yok olur ve zayıflama
normal ölçüleri aşar

ANSEFALİT:Beyin iltihabı

ANTİENFLAMATUAR:İltihabi reaksiyonu önleyen madde, ilaç

ANTİSEPTİK:Mikropları, yani insan, hayvan ve bitkilerin dokularına
yerleşerek hastalığa yol açan bakteri, virüs, mantar gibi tek hücreli
asalak canlıları yok etmek sağlıklı yaşamın temel koşullarından biridir
Antiseptik, antibiyotik ve dezenfektan gibi değişik adlarla anılan
birçok madde bu amaçla geliştirilmiştir Ama genel olarak "mikrop"
öldürücüler denen bütün bu maddelerin bazı özellikleri ve kullanımları
farklıdır

ANTİSEPTİKLERİN TARİHİ:İnsanlar, "mikrop kuramının" bulunmasından
yüzyıllarca önce neden ve nasıl etki yaptığını bilmeksizin
antiseptikleri kullanıyorlardı Örneğin çiğ etin bol tuz ve baharatla
yoğrularak sucuk biçiminde saklanması, sebzelerin yoğun bir tuz ve
limon ya da sirke çözeltisi içinde bekletilerek turşu yapılması,
bakterileri büyük ölçüde yok ederek bu besinlerin bozulmasını önlüyordu
Bugünkü antiseptikler ise Louis Pasteur'ün değerli çalışmalarının
ürünüdür

ANTİSEPTİKLER NASIL ETKİ YAPAR?Kimyasal antiseptiklerin mikroplar
üzerinde nasıl etkili oldukları tam olarak açıklanamamıştır Bu maddeler
doğrudan doğruya mikrop hücresine girerek yaşamsal işlevlerini
engelleyebileceği gibi, mikrop hücresinin dış zarını eriterek de yıkıcı
etki gösterebilir Ne var ki birçok antiseptik normal hücreler üzerinde
de ayn etkiyi yapar Bu yüzden bu maddelerin dikkatli kullanılması
gerekir Bazı antiseptikler ağızdan alındığında ya da vücuda şırınga
edildiğinde ağır sonuçlara, hatta ölüme yol açabilir

ANTİSPAZMODİKpazm çözücü, daha çok iç organlardaki düz kasların kasılmalarını çözen ilaç grubuna verilen isim

ANTİSTATİKtatik elektrik birikimini önleyen madde

ANTİTOKSİK:Toksin giderici

ANTİTÜSSİF:Öksürük giderici

ANTİVİRAL:Virüslara etkili, virusların zararlı etkilerini önleyen

ANÜLER:Halka şeklinde

ANÜRİ:İdrar çıkaramama

ANÜS:Makat, sindirim kanalının bitiş kısmı

AORTA:Kalpten çıkan, vücudun en büyük damarı, kalpten çıktıktan sonraki
kavisli bölümüne arcus aorta, göğüs kafesi içersinde seyreden kısmına
torasik aorta ve karın içersinde seyreden bölümüne de abdominal aorta
denir

AORTİK ANEVRİZMA:Aort damarının her hangi bir bölümünde görülen genişleme

APANDİSİT:Kör barsak (apendiks) iltihabı

APATİ:Çevre ile anormal derecede ilgisizlik, duygusuzluk, kayıtsızlık

APEKS:Uç, tepe, zirve

APİROJEN:Ateş yükselmesine neden olan herhangi bir madde taşımayan

APNEolunumun geçici bir zaman içinde durması

APOPLEKSİ:Felç, inme

ARAKNOİD:Beynin üzerinin örten ince zar

ASETABULUM:Uyluk kemiğinin başının, kalça kemiği ile eklem yaptığı çukurluk

ASETİLSALİSİLİK ASİTaygın olarak kullanılan ve bilinen aspirinin kimyasal adı

ASİDOZ:Organizmanın asit baz dengesinde asit istikametinde bozulma sonucu ortaya çıkan entoksikasyon tablosu

ASO:"Antistreptolizin O" için kullanılan kısaltma Streptolizin,
"Hemolitik Streptokok" adı verilen bakterilerin salgıladığı toksinin
adıdır Bu toksinin varlığını tespit için yapılan tetkike de kısaca ASO
adı verilir ASO, romatizma gibi bazı Hemolitik Streptokok
enfeksiyonlarında yükselir bu açıdan teşhis te ASO değerleri önem taşır

AŞİL TENDONU:Baldır arka kısmındaki kas grubunun, topuk kemiğine
birleşmesini ve ayağın aşağı yukarı hareketini sağlayan yapı(kiriş)

ATROPİN:Belladonna (Güzel Avrat Otu) adlı bitkiden elde edilen bir
alkaloiddir Tıpta çok değişik kullanım alanları vardır Örneğin, göz
dibinin muayenesinde, göz bebeğinin genişletilmesi için, ayrıca
anesteziden önce üst solunum yollarında salgıların azaltılması için
kullanılır

B

BAĞIŞIKLIK:Belirli bir mikroorganizmaya karşı vücudun direncidir Aktif
ve pasif olmak üzere iki tip bağışıklık (immünite) vardır Aktif
immünite, hastalığın, çok hafif de olsa, bizzat geçirilmesiyle oluşur
Hastalığa neden olan organizmalar, vücutta antikor reaksiyonları
uyandırırlar ve bu reaksiyonlar, bazı vakalarda, hayat boyu devam eder
Pasif immünite ise, antikor reaksiyonu uyandırıcak nitelikte, fakat
kuvveti azaltılmış veya değiştirilmiş olan mikropların vücuda
aşılanmasıyla oluşur

BAKTERİ:Tek hücreli mikroorganizmalardır Bunlar, mantarlardan küçük,
fakat virüslerden büyüktürler Bazıları hastalık yapıcı, bazıları
zararsızdır; bazı bakteriler ise, faydalıdırlar: Örneğin, toprağın
nitrojen yapıcı bakterileri Bakteriler, şekillerine göre
sınıflandırılabilirler: Coccus'lar yuvarlak, bacillus'lar çubuksu,
vibrio'lar virgül şeklinde, spirillum'lar dalgalıdır

BAKTERİYEMİ:Bakterilerin veya bakteri toksinlerinin kana geçmesiyle
oluşan ateş, titreme ile seyreden klinik tablonun adıdır Eş anlamlı
olarak septisemi de kullanılır

BALLİSMUS:Kol ve bacakların, istemsiz, şiddetli, atıcı hareketleridir
Bu durum, gövdenin yarısında görüldüğü takdirde, "hemiballismus" adını
alır

BANDAJara sarmaya veya yaraları kapatan gazları ve tespit edici tahtaları yerinde tutmaya yarayan kumaş parçasıdır

BARBİTÜRAT'LARinir sistemini uyuşturucu etkileri olan maddelerdir

BASİL:Çomak şeklindeki mikroorganizmalardır Örneğin Tüberküloz'un etkeni Koch adı verilen basildir

BAZAL METABOLİZMA:Vücut yüzeyi birimine göre hesap edilen, istirahat
anında sarf edilen enerji miktarıdırVücut yüzeyi şahsın, boyu ve
kilosundan hesap edilirTroid bezinin fazla çalışmasında, bazal
metabolizma yükselir

BATIN:Gövdenin, göğüs ve pelvis bölgeleri arasındaki kısmıdır Göğüsten,
bir kas bölme teşkil eden diafragma ile ayrılmış olan batının, alt
kısmında pelvis boşluğu ile devamlılığı vardır

BELL PARALİZİSİüz siniri felcidir

BENCE-JONES PROTEİNİ:Myelomatosis gibi kemik iliğini ilgilendiren hastalıklarda, idrarla çıkartılan bir cins protein

BENİGN:İyi huylu

BERİBERİ:B vitamini noksanlığında meydana gelen ağır bir polinevrit

BİKONKAV:Her iki yüzeyide konkav, iç bükey veya oyuk olan

BİFİD:İki bölüme ayrılmış durumda olan, çatallı, yarık

BİFURKASYON:İki dala ayrılma yeri

BİLATERAL:Her iki tarafa ait olan, iki taraflı

BİLİRUBİN:Hemoglobinin yıkılmasından açığa çıkan kırmızı boya

BİLİRUBİNEMİ:Kanda bilüribinin artması

BİYOPSİ:Canlı bir dokudan muayene edilmek üzere küçük bir parça alınması

BİSEKSÜEL:İki cinsiyetli, hem erkek hem dişi

BLEFARİT:Göz kapaklarının, özellikle kenar bölümlerinin iltihabı

BONE:Kemik

BOTULİSMUS:Basillus Botulismus toksinleri ile meydana gelen zehirlenme

BRAKİYALJİ:Kol ağrısı

BRADİKARDİ:Kalbin dakikadaki atım sayısının azalması

BRONCHİOLİTİSolunum sisteminin en küçük fonksiyonel üniteleri olan bronşiollerin iltihabına denir

BÜL:Ciltte içi sıvı dolu kabarık oluşumlar Çapları 05 cm'den büyüktür Küçük olanlarına vezikül denir

BÜLLÖZ:Büllerden oluşan lezyon

C

CADUCEUS:Mitolojide Tanrı'nın habercisi olan Merkür'ün asasıdır ABD
ordusu tıp mensuplarının sembolü olup, tıp biliminin sembolü olan
Eskülap asaından farklıdır Merkür asaının çevresinde iki yılan vardır,
Eskülap'ta ise, bir yılan bulunur

CAISSON HASTALIĞI:Vurgun Dalgıçlarda ve çok yükselen havacılarda
atmosfer basıncının ani değişimlerine bağlı olarak meydana gelir

CALCANEUS:Topuk kemiği

CANDIDA:Bir mantar çeşidi

CERAHAT:Alyuvarlar, bakteri ve yıkılmış doku kalıntıları gibi iltihap ürünlerini kapsayan doku sıvısıdır

CERRAHİ:Tıbbın en eski dallarından biridir İlaçla ya da başka tedavi
yöntemleriyle iyileştirilemeyen hastalıkların, yaralanmaların,
vücuttaki yapı bozukluklarının ameliyatla onarılmasına ya da hastalıklı
organı kesip çıkararak iyileştirilmesine dayanır

CERUMEN:Kulak kiri İnsan kulağında normal olarak bulunan balmumu
kıvamındaki salgıdır Bu salgının fazlalığı, kulak tıkanması ve geçici
sağırlığa yol açar

CESTODIASISassı solucan enfeksiyonudur

CLAVİCULA:Köprücük kemiği

COR:Kalp

COXAE:Kalça kemiği

Ç

ÇEKUM (Caecum):İncebarsakla kalınbarsağın birleştiği yerdeki kesedir Bu
bölgede, iltihaplanma, ülserasyon veya kanser görülebilir

ÇIBAN:Çıbanlar, derideki ter bezleri veya kıl keselerinin enfeksiyonlarıdır

ÇİÇEK:Akut, enfeksiyöz bir hastalıktır Her yaşta ve her cinsten kişiler
bu hastalığa yakalanabilir İki tipi vardır: Variola major ve variola
minor

ÇİL Deride, güneşe maruz kalma sonucu beliren, ufak lekelerdir Bunlar,
daha fazla, lokalize güneş yanıklarına benzetilebilir ve ekseriyetle
sarışın veya kızıl saçlılarda görülen melanin pigmenti birikimidir

D

DAKRİYOADENİT:Gözyaşı bezi iltihabı

DAKRİYOSİSTİT:Gözyaşı kesesi iltihabı

DAKRİYOSİSTEKTOMİ:Gözyaşı kesesinin ameliyatla çıkartılması

DAKRİYOSİSTOGRAFİ:Kontrast madde verilerek gözyaşı kesesi ve kanalının radyolojik olarak incelenmesi

DAKRİYOSİSTORİNOSTOMİ:Gözyaşı kanalının tıkalı olduğu durumlarda uygulanan, kesenin burun boşluğuna diranajını sağlayan ameliyat

DAKRİYOLİT:Gözyaşı taşı

DALTONİZM:Renk körlüğü

DEBİLİTE:Zeka geriliği

DEFEKASYON Dışkının dışarı atılması

DEFEKT:Eksiklik, kusur

DEFİBRİLATÖR:Kalbin normal dışı hızlı atımını durdurarak tekrar normal kalp ritmine dönmesini sağlayan araç

DEFLORASYON:Kızlık zarının yırtılması

DEFORMİTE:Şekil bozukluğu

DEFORMASYON:Şeklini bozma

DEKÜBİTİSatalak olanlarda hareketsizlik sonucu sırtta ve kalçalarda açılan yaralar

DEKOMPRESYON:Baskı yapan gücün veya baskının kaldırılması

DEKONJESTAN:Konjesyonu (şişme) azaltan, dekonjessif

DELİRİUM:Zehirlenmeler, ateşli hastalıklar, epilepsi, histeri ve akıl
hastalıklarında görülebilen, titreme, hallüsinasyonlar ve
saldırganlıkla birlikte bilincin kaybolması tablosuna verilen isim

DEMANS:Bunama, muhtelif formları vardırSenil Demans, Presenil Demans, Toxic Demans

DEMONSTRASYON:Göstererek öğretme

DEJENERASYON Dokuların normal yapılarının bozulup normal fonksiyonlarını yapamıyacak hale gelmeleri

DEMORALİZASYON:Moral çöküntü

DEMİYELİNİZASYONinir liflerinin etrafını saran myelin tabakasının kaybı

DANSİMETREoğunluk ölçen cihaz

DEONTOLOJİ:Aynı meslek grubunda olan insanların birbirleri ile olan ilişkilerinde uyulması öngörülen ahlaki, moral değerler

DEPİLASYON:Kılların çıkartılması işlemi

DEPRESYON:Ruhsal ve bedensel çöküntü, isteksizlik

DERMABRAZYON Deri üzerindeki benler veya yara izlerini ortadan kaldırma amacı ile yapılan kazıma işlemi

DERMATİT:Cildin iltihabi durumu

DERMATOLOJİ:Cildiye, cilt hastalıklarını inceleyen bilim dalı

DERMİS:Ciltte en üst tabaka olan Epidermis'in altındaki tabakaya dermis adı verilir

DÜŞÜK:Fetusun, gebeliğin 28 haftasından önce ölümü, ve rahmin dışa atılmasıdır

E

EDEMA:Ödem, vücudun her hangi bir yerinde hücre dışında anormal su birikmesi

EEG:Elektroansefalografi kelimesi için kullanılan kısaltma

EFFEKT:Tesir, etki

EFFEKTİF:Etkili, tesirli

EFERVESANuya atıldığı zaman küçük gaz kabarcıkları çıkartarak köpüren, eriyen

EFFÜZYON:Vücut boşluklarında veya doku içerisinde sıvı birikmesi
"Plevral effüzyon" iki plevra yaprağı arasında sıvı birikmesidir

EKG:Elektrokardiogram kelimesi için kullanılan kısaltma

EKİNOKOK:Köpek ve kurtlar, nadiren kedilerde bulunan bir parazit olup
larvaları memeli canlılarda büyüyerek hidatik kistleri yaparlar

EKLAMPSİ:İlerlemiş gebeliklerde veya doğumdan hemen sonra yüksek kan
basıncı, ödem ve idrarda protein yükselmesi ile karekterize nöbetler ve
önlem alınmazsa bilincin kaybolması hali

EKOankı

EKOKARDİYOGRFİ:Kalp, damar sisteminin teşhisinde kullanılan ultrasonik bir yöntem

EKOKARDİYOGRAM:Ekokardiyografi yoluyla elde edilen çizelge

EKOENSEFALOGRAM:Beynin ekoensefalografi ile elde edilen çizelgesi

EKOLALİ:Hastanın kendisine söylenilen sözleri anlamsız şekilde aynen tekrarlaması

EKSİZYON:Bir dokunun çıkartılıp atılması

EKTAZİ:Genişleme Örn Bronşektazi

EKTODERM Derinin en dış tabakası

EKTOPİ:Her hangi bir organın normal bulunması gereken yerde değilde, vücudun başka bir yerinde olması hali

EKTROPİON:Göz kapaklarının serbest kenarlarının dış tarafa kıvrılmaları

EKZEMA Deride kızarıklık, şişme, veziküller, kaşıntı gibi belirtilerle
görülen daha çok psikosomatik nedenli cilt rahatsızlığı Akut ve Kronik
diye ayrıldığı gibi Yaş ve Kuru ekzema cinsleri de vardır

ELEKTROANSEFALOGRAFİ:Beynin elektriki faaliyetlerinin grafik olarak gösterilmesi

ELEKTROKARDİOGRAFİ:Kalp adelesinin faaliyetlerinin grafik olarak gösterilmesi

ENDOKRİNOLOJİ:İç salgı bezlerinin fonksiyonlarını, normal dışı çalışma
sonucu oluşan hastalıklarını ve bunların tedavilerini inceleyen tıp
dalıdır

ENDOKRİNOLOG:Endokrin sistemin yapı, patolojileri ve tedavisi konusunda uzman kişi

ENSEFALON:Beyin

ENVAZYONayılma, örneğin kafatasındaki bir tümörün beyin dokusuna envazyonu denince tümörün beyine yayılması kastedilir

EPİTEL:Organ ve vücut yüzeylerini örten hücre tabakası

EROZYON Deri veya mukozada görülen, sınırlı bir bölgede epitel kaybı,
yüzeyel yaralar Örneğin; Cervical erozyon, halk arasında rahim ağzında
yara olarak bilinir

F

FALLOP TÜPLERİ:Her biri yaklaşık 10 ar cm uzunluğunda, uterusun üst
köşelerinden yumurtalıklara kadar uzanan iki borudur Tuba uterina veya
uterus tüpleri de denir

FALLOT'S TETRALOGY:Kalbin doğumsal bir anomalisine verilen isim

FALKS SEREBRİ:Beynin sağ ve sol yarı kürelerini birbirinden ayıran, orağa benzediği için bu isim verilen kalın zar

FAMİLYAL:Irsi, kalıtsal, herediter

FARİNKSutak

FASİAL SİNİRüz siniri, yedinci kafa çifti

FASİAL PARALİZİüz
siniri felci, bu sinirin felcinde yüzün yarısı kısmen hareketsiz ve
ifadesiz kalır Santral ve Periferik olmak üzere iki türlü olur

FATağ

FATAL:Öldürücü, ölümle sonuçlanan

FEBRİL:Ateşli, hummalı

FEKALİT:Barsakta bir kısım dışkının sertleşmesi sonucu oluşan dışkı taşı

FEÇES Dışkı

FEMUR:Uyluk kemiği

FERMENT:Bazı organların salgılarında bulunup kimyasal değişikliklere etki eden maddeler

FERMENTASYON:Mayalanma

FERRİTİN Demir elementinin vücutta depo edilen şekli

FERTİL:Gelişme yeteneği olan, doğurabilen

FERTİLİTE Doğurma yeteneği, verimlilik

FETUS:Üçüncü gebelik ayı başından doğuma kadarki devre içinde ana rahmindeki canlıya verilen isim

FETAL:Fetus'a ait

FİBRİN:Kanın pıhtılaşmasına yarayan albumin cinsinden bir madde

FİBRİNEMİ:Kanda fibrin bulunması

FİBRİNÜRİ:İdrarda fidrin çıkması

FİBROM:İyi huylu bağ dokusu uru

FİBRO-SARKOM:Bağ dokusunun kötü huylu tümörü

FİBRÖZ:Lif dokusu

FİBULA:Bacaktaki iki kemikten dış kısımda olanıdır Üstte Tibia ile
eklem yapar diz eklemi yapısına girmez, altta ise ayak bileği eklemine
iştirak eder

FİLARİA:Omurgalı canlıların kanında ve dokularında yaşayan kıl kurdu cinsi parazit Elefantiazis denilen rahatsızlığa neden olur

FRENİK SİNİR:Nervus Frenicus Göğüs boşluğu ile karın boşluğunu birbirinden ayıran diafragmanın sinirine verilen addır

G

GALAKTEMİ:Kanda süt bulunması

GALAKTOSEL:Memede, içi süt dolu kist

GALAKTORE:Memeden kendiliğinden süt gelmesi

GALAKTOZüt şekeri

GALAKTOZÜRİ:Gebelerde idrarla galaktoz çıkması

GALAKTÜRİ:İdrarın süt görünümünde çıkması

GANGLİON:Lenf bezi, bazı ufak urlara verilen isim

GANGREN Dokunun ölmesidir, ancak halk arasında daha çok bir uzvun vücuda bağlıyken ölmesi anlaşılır

GASTRİT:Mide iltihabı

GASTRODÜODENİT:Mide ve onikiparmak barsağının iltihabı

GASTROENTERİT:İshalle seyreden mide barsak iltihabı

GASTROENTEROLOJİ:Mide, barsak hastalıkları bilgisi

GASTROENTERELOG:Mide, barsak hastalıkları mütehassısı

GASTROSKOPİ:Hastaya yutturulan bir kamera ile midenin görerek muayene edilmesi

GASTROİNTESTİNAL:Mide - barsak

GASTROLİT:Mide taşı

GASTROMEGALİ:Midenin genişlemesi

GASTRONOMİ:İyi yemek yeme bilimi

GASTROPTOZİS:Mide düşüklüğü

GİARDİA:Tek hücreli organizmalardandır Esas adı Giardia Lamblialis olup, sindirim sisteminde yerleşir

GİARDİASİS:Giardia İntestinalis adlı mikroorgnizmanın sebep olduğu hastalık

İ

İHTİYOZİS:Cildin pul pul ve kuru oluşu ile kendini gösteren bir hastalık

İDİOPATİK:Oluşumunda bir sebeb gösterilemeyen

İKTERarılık

İKTUS:İnme darbe

İDİOT Doğuştan aptal

İLEİTİS:İnce barsak iltihabı

İLEUM:İnce barsağın son bölümü

İLEUS:Barsak tıkanması

İLLUZYON Dışarıdan gelen görsel uyarıların olduklarından faklı algılanması

İMBESİL:Geri zekalı

İMİTASYON:Taklit

İMMATÜR:Tam gelişmemiş

İMMİNENT:Tehdit eden

İMMİNENT ABORTUS Düşük tehdidi altındaki gebelik

İMMOBİL:Hareketsiz

İMMÜN:Bağışık,bulaşıcı hastalıktan muaf

İMMÜNİTE:Bağışıklık,muafiyet

İMMÜNİZE:Bağışık kılmak

İMMÜNOLOJİ:Bağışıklığı inceleyen bilim

İMMÜNOLOG:Bağışıklık uzmanı

İNFLAMASYON:Çeşitli mikrobik ajanlar veya toksinlerine karşı vücudun
göstermiş olduğu; hararet artması, kızarıklık ile karakterize iltihabi
reaksiyon

İNTERMEDİER:Arada oluşan, meydana gelen

İNTRAEPİTELİAL: Epital hücreleri içerisinde

K

KAKOZMİ:Pis koku

KALYUM:Potasyum

KARDİAK:Kalbe ait

KARİNA:Trakeanın (nefes borusu), sağ ve sol akciğerlere girmeden önce ikiye ayrıldığı kısıma verilen ad

KAŞEKSİ:Genel sağlık durumunun bozukluğu ile ilgili ileri derecede zayıflama hali

KATABOLİZMA:Maddelerin yüksek terkiplerinin, dokularda yakılarak daha basit terkipte maddeler meydana gelmesi

KELOİD:Eski bir kesi veya ameliyat yerinde aşırı nedbe dokusu oluşmasıdır

KERATİN:Tırnak ve boynuzun ana maddesi

KERATİNİZASYON:Boynuzlaşma

KERATİT:Kornea iltihabı

KERATOMA:Nasır

KERATOMETRE:Kornea kavislerini ölçmekte kullanılan alet

KERATOPLASTİ:Matlaşmış korneanın yerine başkasından alınan korneanın konulması ameliyatı

KERATOSKOP:Korneayı muayene aleti

KERNİCTERUSeni
doğanın şiddetli ikterinde beynin bazı çekirdeklerinin bilüribinin
etkisiyle toksik degenerasyonudurÇocukta zeka geriliği ve spastisite
görülebilir

KETONEMİ:Kanda keton cisimciklerinin bulunması

KETONÜRİ:Idrarla keton çıkarılması

KIZAMIKalgın yapan virütik bir çocukluk çağı hastalığıdır

KİFOZ:Omurganın açıklığı öne bakan kanburluğuna verilen ad

KİST:Etrafı membranla (zar) çevrili içi sıvı dolu oluşumlar Büyüklükleri muhtelif olup vücüdun her tarafında oluşabilir

KİST HİDATİK:Bazı organlarda (daha çok karaciger, akciğer , beyin)
ekinokok adı verilen parazitlerin neden olduğu içi berrak su
görünümünde kistler

KİST SEBASEağ bezlerinin büyümesi sonucu deri altında oluşan kistler

KLOSTROFOBİ:Kapalı yerlerden sebebsiz yere korkma reaksiyonudur

KLEPTOMANİ:İhtiyacı olmaksızın patalojik çalma dürtüsüne verilen addır

KOCH BASİLİ:Tüberküloz basiline, bulanın adına izafeten verilen ad

KOLESTEROL:Hayvansal ve bitkisel yağların içerisinde bulunan, karaciğer
tarafından sentez edilen bir maddedir Kanda normalden fazla bulunması
halinde, damar sertliğine neden olur, ve bazanda safra pigmentleri ile
birleşerek safra taşlarının oluşumunda rol oynar

KORPUS:Gövde

KÜRTAJ:Küretajın kelime anlamı kazımaktır Ama burada adı geçen Kürtaj
halk arasında, küçük hamileliklerde rahim içerisindeki ceninin tıbbi
müdahele ile alınması kastedilmektedir Kürtaj ayrıca teşhis amaçlı da
yapılabilir Yani rahim iç duvarından kazınarak örnek alınıp
incelenmeside kürtaj olarak adlandırılır

L

LABİL:Kararsız, çabuk değişen

LAKTASYON:Annenin süt verme devresi

LAKRİMA:Göz yaşı

LAKÜN:Küçük boşluk, delik

LAGOFTALMİ:Göz kapaklarındaki bozukluk nedeniyle gözlerin tam kapanmaması hali

LAP:Lenfadenopati'nin kısaltılmış şeklidir Lenfadenopati, lenf bezlerinde büyüme anlamına gelir

LAPARATOMİ:Teşhis amaçlı veya ameliyat için karın boşluğunun açılması

LAPAROSKOPİ:Ucunda kamera olan, laparoskop denilen aletle karın boşluğunun endoskopik incelenmesi

LARVA:Tırtıl, kurtçuk

LARENKS:Gırtlak

LARENJİT:Larenks iltihabı

LARENGOSKOP:Bogazın muayenesine yarayan aynalı ışıklı alet

LARENGOSKOPİ:Gırtlağın içinin larengoskop ile muayenesi

LENFOMA:Başlangıcını lenfoid dokudan almış ur

LEZYON:Genel anlamda henüz tam olarak niteliği tespit edilmemiş bozukluk

LİGAMENT:Vücudun muhtelif eklemlerinde, organlarında bulunan bağlara verilen isimdir

M

MAKRO:Büyük

MAKROSEFALİ:Başın (beynin) normalden büyük olması

MAGNET:Mıknatıs

MALABSORBSİYON:Emilimin bozuk oluşu

MALADİ:Hastalık

MALASİ:Keyifsizlik, kırıklık

MALARYAıtma

MALE:Erkek

MALFORMASYON:Kusurlu oluş, sakatlık

MALFONKSİYON:Her hangi bir organın yetersiz veya dengesiz görev yapması

MALİGN:Habis, kötü huylu

MALLEOL:Ayak ekleminin her iki tarafındaki kemik çıkıntılarına verilen isim

MALLEUS:Orta kulaktaki çekiç kemik

MALNUTRİSYONağlık için şart olan, vitamin, mineral, protein ve benzeri
maddelerin yetersiz alınmasından doğan hastalıkları tanımlayan bir
terimdir

MALPRAKTİS:Tıpta yanlış, özensiz tedavi

MASTEKTOMİ:Ameliyatla memenin alınması

MAMİLLA:Meme başı

MAMOGRAFİ:Meme filmi

MANDİBULA:Alt çene kemiği

MANİ:Aşırı neşe şeklinde beliren psişik hastalık

MANİFEST:Aşikar, gizli olmayan

MARFAN SENDROMUebebi bilinmeyen herediter genetik bir hastalık

MARİHUANA:Esrar

MASTEKTOMİ:Memenin her hangi bir rahatsızlık nedeniyle alınmasıdır
Basit mastektomi sadece meme dokusunun çıkartılmasıdır Radikal
mastektomi ise, kanser vakalarında baş vurulan memeyle birlikte,
memenin altındaki kasların ve koltuk altındaki lenf bezlerinin de
çıkartılmasıdır

MASTİTİS:Memenin iltihabıdır, emziren annelerde sütün birikmesi
nedeniyle veya meme başındaki çatlak nedeniyle sık rastlanan bir
durumdur

MASTOİDEKTOMİ:Mastoid hücrelerin iltihaplanması nedeniyle mastoid kemiğin çıkartılması ameliyatıdır

MASTOİDİT:Kulak arkasında bulunan mastoid kemikteki,mastoid
hücrelerinin iltihabıdır Genellikle orta kulak iltihaplarını takip eder

MAZOHİST:İşkenceden zevk alan, işkence tarzı hareketlerden cinsel haz duyan

MENENJİT:Beyin zarlarının (Meninkslerin) iltihabıdır

MENOPOZ:Adetten kesilme

MENSTRUAL:Menstruasyonla ile ilgili, adet görme ile ilgili

MENSTRUAL SİKLUS:Adet görme dönemleri, iki adet arası

MENTRUASYON:Adet görme, ay başı (bayanlarda periodik kanama)

MENTAL RETARDASYON:Zeka gelişiminde gerilik

METASTATİK:Metastaz yapmış lezyona verilen isim (Başka bir organdan atlamış tümöral oluşum)

METASTAZ:Herhangi bir organdaki kanser hücrelerinin, vücudun başka bir bölümüne atlamasıdır

MİTOZ:Hücre bölünmesi

MİYOM:Uterus adalesinin iyi huylu tümörüdür

MUKOLİTİK:Mukus'u eriten anlamındadır Yani, akciğerlerde oluşan ve
katılığı nedeniyle çıkarılmakta güçlükle karşılaşılan mukus'un (balgam)
kıvamını azaltarak, atılmasını sağlayan ilaçlar

MUKOZA:Bazı organların iç yüzlerini kaplayan ve salgı üreten doku tabakası

N

NARKOANALİZ:Psikanalize yardımcı olmak amacıyla, bir narkotik ilacın kullanılmasıdır

NARKOLEPSİ:Önüne geçilemiyecek kadar şiddetli uyuma eğilimi

NARKOZ:Ameliyat yapmak için duyu, hareket ve bilincin damar yolu veya solunum yolu ile narkotik madde verilerek uyuşturulmasıdır

NARKOTİK:Uyutucu, uyuşturucu

NARSİZM:Kendi kendini sevmek anlamına gelirAslında gelişimin normal bir
safhasını teşkil eder,ancak hayatın ileri devrelerinde varlığı anormal
sayılır

NATAL Doğuşa ait

NAZAL KEMİK:Burun kemiği

NAZOFARİNKS:Burnun arka kısmı ile yutağın komşuluk yaptığı bölge

NATRİUModyum

NATUREL:Normal, tabii

NAUSEA:Mide bulantısı

NEBULİZERıvıyı püskürterek uygulamaya yarayan alet

NEONATALeni doğana ait

NEOPLAZİ:Patalojik anlamda yeni doku oluşumu

NÖROLOJİ:Asabiye, sinir hastalıkları

NÖROŞİRÜRJİ:Beyin cerrahisi

NODÜLuvarlak, çapı 1 cm'den küçük patolojik oluşumlar

O

OBDUKSİYON:Otopsi

OBEZ:Şişman

OBEZİTE:Şişmanlık

OBJE:Görülebilen veya dokunulanilen herhangi bir şey

OBJEKTİF Duyulup, görülebilen, idrak edilebilen

OBLİTERASYON:Vücuttaki boşlukların tıkanması

OBSERVASYON:Müşahade

OBSESYON Daimi endişe,fikri sabit, nöroz

OBSTRÜKSİYON:Tıkanma, engel

OBSTETRİ Doğum bilgisi

ODİOGRAM:Kulağın işitme gücünün kaydıdır, odiometri cihazı ile ölçülür

OEDİPUS KOMPLEKSİ:Erkek çocuğun annesine karşı duyduğu bilinçsiz
yakınlık nedeniyle babasını kıskanması ve bununla ilgili ruhsal
bozukluklar kompleksine verilen isimdir

ODONTOİD Diş şeklinde

OFTALMİK:Göze ait

OFTALMOPLEJİ:Göze ait sinirlerin felci sonucu göz kapağının düşmesi ve gözün hareket edememesi ile birlikte oluşan tablo

OFTALMOLOJİ:Göz ve göz hastalıkları ile uğraşan bilim dalı

OFTALMOSKOP:Göz içi muayenesinde kullanılan bir alet

OFTALMOSKOPİ:Oftalmoskop ile gözün içinin muayene edilmesi

OFTALMOLOJİST:Göz hastalıkları uzmanı, göz mütehassısı

OFTALMOTONOMETRİ:Göz içi basıncın ölçülmesi

OKKULT:Gizli, kapalı

OKLUDE:Kapalı, tıkalı

OKSİPUT:Başın arka kısmı

OKULOMOTORYUS:Gözü hareket ettiren sinirlerden birisidir(3kafa çifti Nervus Oculomotorius)

OKÜLER:Göze ait

OLEKRANON Dirsekteki çıkıntı

OLFAKTORYUS:Koku siniri(Nervus Olfactorius)

OLİGÜRİ:İdrarın normalden az çıkartılması

OLİGO:Geri,küçük

OLİGODENDROGLİOMAinir sistemi destek dokusuna ait, özellikle beyincikte görülen kötü huylu tümör

OLİGOSPERMİ:Menide spermatozoidlerin normalden az oluşu

OMENTUM:Karın içerisinde, barsakları örten oluşum

ONANİZM:Genital organlar ile oynayarak kendi kendine tatmin

ONKOLOJİ:Tümöral oluşumlarla ilgili bilim dalı

OPAK Donuk, şeffaf olmayan

OPERABL:Ameliyat edilebilir, ameliyat edilmekle halen bir şansı olan ( aksi; inoperabl )

OPERASYON:Cerrahi müdahale, ameliyat

OPİAT:Afyonlu ilaç, uyuşturucu

OPİSTOTONUS:Bazı hastalıklarda vücudun ekstansör (gerici ) kaslarının
gerilmesi sonucu gövdenin yay biçimi alarak kasılmış hali ( Örn
Tetanozda )

OSTEOGENESİS:Kemik oluşumu, kemiklerin gelişimi

OSTEOGENESİS İMPERFEKTA:Kemiklerin kolayca kırılacak şekilde gevrek oluşu ile karekterize kalıtsal nitelik gösteren hastalık

OSTEOJENİK:Kemik yapıcı

OSTEOİD:Kemik gibi, kemiğimsi

OSTEOLİZ:Kemiğin çürümesi, nekrozu, erimesi

OSTEOMALASİ:Kemiklerin yumuşaması ile karekterize bir hastalık

OSTEOMİYELİT:Kemik iltihabı

OSTEOFİT:Kemiklerde patalojik olarak oluşan çıkıntı şeklindeki oluşumlar

OSTEOPLASTİ:Kusurrlu kemiği düzeltme veya sağlam kemikle değiştirme ameliyatı

OVOBLASTumurtanın geliştiği hücre, yumurta hücresi

OVOSİT:Olgunlaşma devresinden önceki dişi cinsiyet hücresi

OVÜLASYON:Kadınlarda yumurtalıklarda ovüm'ün (Yumurtanın) atılmasıdır
Ovülasyon genellikle adet dönemlerinin ortasına rastlayan 11-14 günler
arasında olur

Ö

ÖDEM:Vücutta anormal miktarda su toplanmasıdırKalp, damar ve böbrek
hastalıklarının bir belirtisi olabildiği gibi bazı allerjik durumlarda
ve beyin travmalarında ciddi sonuçlar doğurabilir

ÖDİPUS KOMPLEKSİ:Bkz ODİPUS KOMPLEKSİ

ÖSTAKİ BORUSU:Orta kulakla nazofarenksi birleştiren, atmosfer basıncı ile orta kulak içi basıncı dengeliyen yola verilen isimdir

ÖSTROJENumurtalıklardan salgılanan ve insanlarda sekonder cinsel karakterlerin gelişmesini sağlıyan hormondur

ÖTENAZİ:Kısaca ölüm hakkı da denilebilirTedavisi mümkün olmayan kronik
hastalıklarda, hayattan umudunu kesmiş hastanın ağrısız bir metotla
ölümüne izin verilmesidirYasal değildir

ÖZEFAGUSemek borusuna verilen isimdir, yutak ile mideyi birleştirir

P

PAKİMENENJİT:Beynin en dış zarının (dura mater) iltihabıdır

PANDEMİalgın bir hastalığın kıta düzeyinde çok geniş bir alana yayılmasına verilen isimdir

PALİLALİ:Psikolojik bir bozukluk olup, aynı cümle veya kelimenin bir çok defa tekrarlanmasıdır

PALYATİF:Hafifletici

PALPASYON:Elle dokunularak yapılan muayene

PALPİTASYON:Kalp çarpıntısı

PALSY:Felç, inme

PAN:Bütün

PANARTERİT:Bütün arterleri kapsayan iltihabi durum

PANKARDİT:Kalbin bütün zarlarının iltihabı

PANKREAS:Karın boşluğunun üst tarafında ve bel omurlarının ön kısmında
yerleşik bir organdırSalgılarıyla sindirm fonksiyonuna yardımcı olur ve
kan şekerini düzenler

PANKREATİT:Pankreas iltihabıdır

PANOFTALMİ:Gözün bütün tabakalarının iltihabı

PANSİNÜZİT:Bütün yüz sinüslerinin iltihabı

PAPİLLOM:Meme başı gibi çıkıntılar yapan iyi huylu tümörler

PAPİLLOKARSİNOM:Kötü huylu papillom

PAPAVERİN:Opiumdan elde edilen, düz kasların spazmını çözücüetkiye sahip bir alkaloid

PAPİLLİT:Görme sinirinin retinaya girdiği yerin(optik papilla)ödemli iltihabı

PAPÜL:Ciltteki, sınırları belirgin, kabarık, 1 cm'den küçük çaplı lezyonlardır

PARAanında, yan Örn (Para-aortik aortun yanında)

PARAKARDİAK:Kalbin yanında, kalbe komşu

PARALİTİK:Felç olan, felçli kişi

PARALİZİ:Felç

PARAMEDİAN:Orta hattın yanında, orta hatta yakın

PARAMEDİKAL:Bir dereceye kadar tıpla ilgili, hekimliği kısmen ilgilendiren

PARANAZAL:Burun boşluğunun yanında, buruna komşu

PARANKİM:Bir organ yada bezin görev gören dokusudur Örneğin, karaciğer parankimi denildiği zaman, karaciğerin bütünü anlaşılır

PARAOZEFAGEAL:Özefagusun ( yemek borusu ) yanında yer alan

PARAPLEJİ:Belden aşağı her, iki bacağın tutmaması, felç hali

PARAPAREZİ:Belden aşağı her iki bacağın kısmi felci, örn hareket olup, yardımsız yürüyecek kadar güç olmaması

PARATİROİD:Tiroid bezi arkasında bulunan dört adet küçük beze verilen isim

PARATİROİDEKTOMİ:Paratiroidlerin ameliyatla çıkartılması

PARATRAKEAL:Nefes borusunun yanında yer alan

PARAVERTEBRAL:Omurganın ( Vertebral Kolon ) yanında yer alan

PARAZİTEMİ:Kanda parazit bulunması

PARAZİT:Asalak

PARASENTEZ:İçinde su veya cerahat toplanmış bir vücut boşluğundaki sıvıyı çıkarmak için yapılan delme ameliyatı

PARENKİM:Organın kendine özel doku yapısı

PARENTERAL:İlaç veya serumların ağız yolu ile değil damar yolu, adele içi gibi yollarla verilmesi

PARESTEZİ:Uyuşma, karıncalanma veya yanma hissi gibi duyusal bozukluklar

PARİETAL KEMİK:Kafatasının her iki yan tarafındaki kemiklere verilen isim

PAROKSİSMAL:Ani ve geçici krizler halinde gelen

PARONİŞİ:Tırnak yatağı iltihabı, dolama

PARSİYEL:Bütününü kapsamayan, tam olmayan, kısmi

PARTİKÜL:Parçacık, zerre

PARTUS Doğum

PAROTİS BEZİ:Kulak altı tükrük bezi

PAROTİTİS:Kabakulak

PATELLA Diz kapağı kemiği

PATOJEN:Hastalık yapan madde veya mikroorganizmalar

PATOGENEZ:Hastalığın esas ve gelişimi

PATOGNOMONİK:Bir hastalık için çok özel belirti, bu varsa mutlaka o hastalık akla gelmelidir gibi

PATOLOJİK:Normal olmayan, hastalıklı

PATOLOG:Hastalık nedeni ile dokularda meydana gelen değişimleri inceleyen bilimle uğraşan kişi

PEDİATRİ:Çocuk hastalıkları ile uğraşan tıp dalı

PEDİATRİST:Çocuk hastalıkları uzmanı

PELVİS:Leğen kemiği

PENİS:Erkek cinsel organı

PERİTON:Karın içi organları çepeçevre saran, karın boşluğunun iç yüzünü örten zardır

PERİTONİT:Peritonun iltihabıdır

PERORAL:Ağız yolu ile

PETEŞİ:Ciltte nokta biçiminde kanamalar (Damar dışına kan çıkması)

PHENOTYPE:Kişinin kalıtsal yapısının dışa akseden görünümü, aynı tür fertlerini belirleyen, gözle görülebilen özelliklerin tümü

PITRIASIS Daha çok gövdede ve uzuvların gövdeye yakın yerlerinde
yerleşen, bazan kepeklenme gösteren bir cilt hastalığıdır Çeşitli
türleri vardır, bunlardan PITRIASIS VERSICOLOR'da deniz mevsimlerinde
hasta olan bölge güneş ışını almadığı için daha belirgin hale gelir

PLAK:Plak, dermatologlar için açık bir anlamı olan ancak başkaları
tarafından genellikle anlaşılmayan bir terimdir Yüksekliğine oranla
kapladığı alan geniştir ve keskin bir kenarı vardır Plaklar en sık
sedef hastalığında (psöriasis) görülür

PLEVRA:Akciğerleri ve göğüs kafesinin iç yüzünü örten zar

PLEVRAL:Plevraya ait

PLÖREZİ:Plevra iltihabı Akciğerin üzerini örten plevra ile göğüs duvarını örten iki plevra yaprağı arasında sıvı birikmesi

PLÖRİT:Plevranın, sıvı birikmeksizin kuru iltihabı

POLİKİSTİK:Bazı organlarda çok sayıda içi sıvı ile dolu oluşumlara verilen addır Polikistik böbrek, polikistik meme gibi

POLİP:Organların ve vücut boşluklarının iç yüzünü kapsayan mukoza adı verilen tabakadan menşeini almış, saplı iyi huylu küçük ur

PROSTAT:Erkeklerde mesanenin altında ve idar yolunun başlangıcında bulunan genital sisteme ait bir bez

PROSTATİT:Prostat iltihabı

PSORIASIS:Halk arasında sedef hastalığı olarak bilinir Sık rastlanan,
özellikle diz ve dirseklerde ve vücudun diğer bölgelerinde rastlanan
simetrik, kırmızı, kabuklanma ve pullanma gösteren bir cilt
hastalığıdır Sebebi bilinmemektedir

PULMONER:Akciğer veya akciğerlerle ilgili

PULMONER ARTER:Akciğerin büyük besleyici arteri

PÜSTÜL:Ciltte, içerisinde cerahat bulunan kabarık lezyonlardır

R

RABİES:Kuduz

RADİUS:Ön kolun dış tarafında (baş parmak tarafında) bulunan kemiktir

RADİKALebebe yönelik, köklü

RADİKÜL:İnce dal, küçük kök

RADİKÜLİT:Omurilikten çıkan sinirlerin (spinal sinir) kök iltihabıdır

RADİKÜLOPATİpinal sinir köklerini tutan herhangi bir hastalık

RADYOAKTİF:Radyasyon yayan özelliğe sahip

RADYODERMATİT:Işına maruz kalmış ciltte meydana gelen dermatit

RADYOLOJİ:Genel anlamda X ışınları,ses dalgaları veya diger yöntemleri kullanarak teşhis hizmetleri veren tıp dalıdır

RADYOTERAPİ:Işınlama kullanılarak yapılan tedavi yöntemi

RAHİM:Uterus, döl yatağı

RAŞİTİZM D vitamini eksikliğinin neden olduğu, çocuklarda görülen bir
hastalıktırKemik teşekkülünün tam olmaması nedeniyle tedavisi
geciktirilmiş, ihmal edilmiş vakalarda uzun kemiklerde deformiteler
teşekkül eder

RAYNAUDebebi bilinmeyen, daha çok orta yaşlı kadınlarda rastlanan bir
rahatsızlık olup, özellikle soğuğa maruz kalınca parmaklarda morarma ve
hissizleşme ile karakterize bir damar rahatsızlığıdır

REFRAKSİYON:Kırılma

REFRAKTOMETRE:Görme bozuklukluklarını ölçen cihaz

REJENERASYON:Harap olmuş bir dokunun kendini yenilemesi, tamiri

REJİONAL:Bir bölgeye ait

REGRESYON:Bir hastalık belirtisinin gerilemesi, şiddetinin azalması

REGURJİTASYON:Sağlık Sözlüğü (Dev Arşiv)n yiyecek ve içeceklerin, kusma olmaksızın ağıza geri gelmesi

REHABİLİTASYON:Fiziki hareket kusurlarını düzeltme, yeniden kazandırma

RELAKSİN:Gebelik esnasında meydana gelen ve doğum işlevinde gevşetici rol oynayan hormon

REMİSYON:Hastalık belirtilerinin sönmesi

RENAL:Böbrekle ilgili

RENAL ARTER:Böbrek arteri

REPRODUKTİF :Çoğalabilen

RESPİRASYONolunum, nefes almak

RESPİRATUVAR SİSTEMolunum sistemi

RETANSİYON:Birikme, toplanıp kalma ( Örn İdrar retansiyonu;idrar tutulması, idrar yapamama)

RETİKÜLER:Ağ gibi, ağ biçiminde

RETİNA:Gözün en iç tabakası, ağ tabaka

RETİNİT:Retina iltihabı

RETROBULBER:Göz küresinin arka kısmı

RETROBULBER NÖRİT:Görme sinirinin, gözün arka kısmındaki bölümünün ani görme kaybı ile karekterize iltihabi durumu

RETROGRESSİV:Gerileyen

RETROPERİTONEAL:Periton zarının arkasında

RETROVERSİ:Bir organın normal konumda değil arkaya doğru eğik durumda olması

REVASKÜLARİZASYONeniden damarlanma

REZEKSİYON:Bir organ veya vücut kısmının bir bölümünün veya tamamının çıkartılması

REZİDÜ:Artık, bakiye

REZİDÜEL:Kalan, artan ( Örn Rezidüel İdrar; İdrar yapıldıktan sonra çıkartılamıyarak geride kalan idrar)

REZİSTAN:Mukavim, dirençli

REZİSTANS Direnç, mukavemet

REZORBSİYON:Emilme

S

SAFRA:Karaciger tarafından salgılanan, yeşilimsi kahverengi bir
sıvıdırSafra, kısmen yağ sindirimine yarayan bir salgı, kısmende
eskimiş alyuvarların tahrip olmaları sonucu oluşmuş bir atılma ürünüdür

SAFRA KESESİ:Karaciğerden salgılanan safranın toplandığı, karacigerin
alt kısmında bulunan torba şeklinde bir organ-dırKesenin görevi,
safrayı depolayıp, yoğunlaştırmak, ve gerekli aralıklarla oniki parmak
barsağına safra salgılamaktır

SAK:Kese, torba

SAKKÜLER:Keseye benzer, torba gibi

SAKRUM:Kuyruk sokumu

SAKRALİZASYON:Beşinci bel omuru ile kuyruk sokumu kemiğinin birleşik olmasına verilen isimYapısal bir farklılıktır

SAKROİLİAK EKLEMakrumla kalça kemiğinin, sağda ve solda yapmış olduğu eklem

SADİZM:Başkalarına acı vermekten cinsel haz duyma

SADİST:Başkasına işkence etmekten zevk alan kişi

SAGİTTAL:Vücudu sol, sağ şeklinde ortadan ayıran düzlem

SALİSİLİK ASİT:Ateş düşürücü etkisi olan ve aspirin yapımında kullanılan bir madde

SALMONELLA:Bir bakteri türü

SALPİNKS:Tuba uterina, rahimle yumurtalıklar arasındaki geçişi
sağlayan, sağlı sollu iki tarafta bulunan tüplerTüplerin tıkalı olması
kısırlığa neden olur

SALPENJİT:Tuba uterinaların iltihabı

SEDASYON:Hastanın sakinleştirilmesi

SİMPLEKS:Tek maddeden oluşmuş, basit, sade

SİNÜZİTinüs adı verilen yüzdeki kemik boşlukların iç yüzünü kaplayan
mukoza iltihabına ve boşlukta cerahat toplanmasına sinüzit adı verilir

SİROZ:Bir organda sertleşme ve nedbeleşme ile karakterize fibröz doku
oluşumuna verilen isimdir Ancak bu terim hemen her zaman karaciğerin
görevini yapamamasıyla ilgili, kronik karaciğer iltihabı için kullanılır

SİTOLOJİ:Hücre bilimi

SKOLYOZ (SKOLİOSİS):Omurganın sağ veya sola doğru eğrilikleri ile karakterize şekil bozukluğu

STERNUM:İman kemiği

SUBKARİNAL:Karinanın altında (Karina: Trakea'nın ikiye ayrıldığı yere verilen isim)

SUBPLEVRAL:Akciğer zarının altında

SÜT BEZESİ:Meme dokusu içerisindeki süt üreten bezler

T

TABES DORSALİSfilizin ilerlemiş döneminde sinir sistemi tutulumuna
bağlı olarak dengesizlik, yürüme güçlüğü görme bozuklukları ile
seyreden tabloya verilen isimdir

TALAMUS:Orta beyindeki bir cekirdek grubuna verilen addır

TALASEMİ:Kalıtsal bir kan hastalığıdırakdeniz kıyılarında yaşayanlarda daha sık görülür

TAK----:Çok hızlı solunum

TARTAR Diş taşı

TELENJİEKTAZİ Deride veya mukozalarda kırmızı lekeler şeklinde görülen
kılcal, arteriol ve venüllerin genişlemesinden oluşan lezyonlar

TELEKARDİOFON:Kalp seslerini hastadan uzakta dinleten alet

TELEPATİ:Beş duyu işe karışmaksızın düşüncelerin, bu duyuların üstünde bir yolla aktarılması

TEMPORAL BÖLGE:Şakak bölgesi

TENDİNİT:Tendon iltihabı

TENDON:Kasların kemiklere yapışmasını sağlayan yapılar

TENESMUS:Rektum veya mesanenin iltihaplı durumlarında görülen, ağrılı işeme veya defekasyon duygusu

TENYA:Barsak paraziti, şerit, yassı solucan

TESTOSTERON:Erkek seks hormonuna verilen addır

TREMOR:İrade dışı titremelere verilen addır Örneğin, Hipertiroidi
(Tiroid bezinin fazla çalışması) adı verilen rahatsızlıkta ellerde
görülen ince amplitüdlü titremelere tremor adı verildiği gibi,
Parkinson da görülen kaba ve büyük amplitüdlü titremelere de tremor
denir

TROMBOZ:Kan damarlarının pıhtı veya ateron (kolesterol) plakları oluşarak tıkanmasıdır

U

ULNA:Önkolun iki kemiğinden içte (serçe parmağı tarafında)bulunanıdır

ULTRASOUND:İnsan kulağının duyamıyacağı kadar yüksek frekanslı ses dalgalarıUltra-ses

ULTRASONOGRAFİ:Ultra-ses kullanılarak elde edilen görüntülerBir çok
hastalığın ön teşhisinde kullanılan, ancak daha çok karın organları
gibi ses dalgalarının kolayca geçebileceği konumdaki organların
tetkikinde etkili bir inceleme yöntemidirŞua söz konusu değildir

ULTRAVİOLE Dalga boyu 2000-4000 arası olan mor ötesi ışınlar

UTERUS:Rahim, döl yatağı

UTERUS BİCORNİS:Uterusun iki boynuzlu olması anlamında bir
terimdirUterusun üst kısmının çökük olması nedeniyle her iki uç
kısımlarının beligin hal alması sonucu ortaya çıkan görünümdür

UVULA:Küçük dil

Ü


ÜLSER:Geniş anlamıyla deri ya da mukoza altı dokuları meydanda bırakan kronik yaralardır

ÜLSERATİF KOLİT:Kalın barsakla rektumun, kronik iltihabı ve ülserasyonudur

ÜREMİ:Kandaki üre oranının normalin üzerinde olması halidir

ÜRETER:Böbreklerle idrar torbasını birleştiren, idrarın torbaya
ulaşımını sağlayan tüptürHer iki tarafta birbirinden bağlantısız olarak
bulunur

ÜRETRA:İdrarın dışarıya atılmasını sağlayan ve ıdrar torbasından sonraki idrar yoluna verilen isim

ÜRETRİT:Üretranın iltihabıdır

ÜROLOJİ:Kadın ve erkeklerdeki idrar yolları ve üreme sistemleri ile ilgili hastalıkları inceleyen bilim dalıdırBevliye

ÜRTİKER:Hassasiyet sonucu ortaya çıkan deri döküntüleri ve kaşıntı ile belirgin bir durumdur

ÜRİN:İdrar

ÜROGENİTAL:Genital ve idrar yolları sistemi ile ilgili

ÜROGRAFİ Damardan kontrast madde verilerek böbrekler,idrar torbası ve
idrar yollarının belirli zaman aralıkları ile filmlerinin
çekilmesidirÜriner sistem hakkında teşhis amaçlı yapılan işlemdir

V

VAGOTOMİ:Vagus sinirinin etkisini ortadan kaldırmak amacıyla dallarından birisinin kesilmesidir

VAGUS:Nervus Vagus onuncu kafa siniridir, kafatasından çıktıktan sonra
mide , barsak sisteminin bir kısmına, kalp ve akcigerlere dallar
verirBu sistemlerin fonksiyonlarında önemli rol oynayan bir sinirdir

VAJEN:Kadın cinsel organı

VAJİNİT:Vajina iltihabı

VAKSIN:Aşı

VARİS:Kirli kan taşıyan damarların, fonksiyonel bozuklukları sonucu ya
da kan akımının önündeki bir engel nedeniyle genişliyerek kıvrımlı bir
hal almasıdırYüzeyel olduğu gibi derin venlerde de varis gelişebilir

VARİKOSEL:Erkeklerde spermatik kordon venlerinin genişlemesi sonucu torbalar içersinde varis oluşumu

VASKÜLİT Damar iltihabı

VAZODİLATASYON Damar genişlemesi

VAZODİLATATÖR Damar genişletici etkiye sahip ilaç, madde

VAZOKONSTRÜKSİYON Damarları büzülmesi, kasılması

VAZOKONSTRÜKTÖR Damarları büzen etkiye sahip ilaç, madde

VAZOSPAZM Damar kasılması, büzülmesi

VEJETERYAN:Bitkisel gıdalarla beslenen, etyemez

VEN:Kirli kanı kalbe taşıyan damarlar

VERTİGO:Genel anlamda baş dönmesi, hareket duygusu demektir Ancak
tansiyon düşmesi ile ilgili baş dönmeleri bu kapsamda değildir
Vertigodan kastedilen labirentit, iç kulak iltihabı, Meniere hastalığı
gibi durumlarda olan baş dönmesi hissi Vertigo diye adlandırılır

VİTİLİGO:Bir cilt hastalığı olup, vücudun çeşitli bölgelerinde, yer yer
renk (pigment) kaybı ile karakterize, normal bölgelerden keskin
sınırlarla ayrılan beyaz lekeler

Y

YABANCI CİSİMLER:Vücudun belirli bir yerinde, normalde bulunmayan her
hangi bir madde yabancı cisimdir Bunlara özellikle çocuklarda,
barsaklar, kulak ve burunda rastlanır Yutulan yabancı cisimler, yemek
borusunda takılabilir, ya da tehlikeli olabilirBu nedenle bazen
ameliyatla çıkartılmaları gerekebilir

YAĞ EMBOLİSİ:Büyük kemik kırıklarında görülebilen bir komplikasyondur
Kemik iliğindeki yağın bir kısmı açığa çıkar ve yağ damlaları kan
dolaşımına karışıp damar tıkanmasına neden olur

YAĞLI DEJENERASYON:En çok kalp, karaciğer ve böbreklerde görülür Bu
organlarda, hücreler normal çalışma yeteneklerini kaybederler ve
içlerinde yağ tanecikleri birikir

YALANCI GEBELİK:Tüm gebelik belirtilerinin olmasına rağmen, uterus
boştur Bu duruma yalancı gebelik denir Daha çok psikolojik menşelidir

Z

ZAR: Anatomide makroskopik ya da mikroskopik boyutlu, az ya da çok
farklılaşmış ya da karmaşık yapıda, geniş ve yassı katman biçimli
oluşumların genel adıdır

ZATÜRREE (PNÖMONİ): Akciğer dokusunun iltihabı Çeşitli etkenlere bağlı
olarak gelişmekle birlikte, genellikle birincil ya da ikincil mikrobik
etkenlerin yol açtığı akut ya da subakut hastalık tablolarını belirten
bir terimdir

ZAYIFLIK: Kişinin vücut ağırlığının yaşına, cinsiyetine ve boyuna göre hesaplanmış normal değerlerden daha düşük olması

ZEHİR: Hücrelere ve yaşayan dokulara kimyasal ya da biyokimyasal
nitelikte zararlar veren her türlü madde Zehrin en tipik özelliği bu
zararlı etkisini en küçükdozlarda bile göstermesidir

ZEHİRLENME: Bir zehrin vücutta emilmesiyle ortaya çıkan belirtileri
anlatan genel terim Görece küçük miktarlarda kimyasal ya da
biyokimyasal etki gösteren zehir, süresi ve ağırlığı değişebilen bir
hastalıkhaline ya da ölüme yol açar

ZEKA: Yeni sorunları karşılayarak uygun çözümler bulmak amacıyla,
zihnin tüm ögelerini amaca uygun kullanabilme yeteneği ya da gücü

ZEKA GERİLİĞİ: Zihinsel gelişmenin yavaşlığı Doğuştan gelen ya da
bebeklik çağında ortaya çıkan zihinsel yetersizliğe bağlı olarak ruhsal
gelişimi duraklayan kişilerde görülür

ZEKA YAŞI: Psikolojide, zeka testleriyle saptanan ve takvim yaşından
farklı olarak belirli bir yaş grubuna özgü becerilerle zihinsel
yetkinliği ifade eden ölçü

ZİGOMA: Gözlerin alt ve yan kısımlarında, elmacık kemiklerine karşılık düşen yüz bölgesi

ZİGOT: Döllenme sırasında spermatozoitin yumurtayla birleşmesi sonucu oluşan hücre

ZONA: Etkeni su çiçeğine de yol açan virüs hastalığı Herpesvirüs

ZOOFİLİ: Hayvanlara karşı aşırı düşkünlükle belirlenen hafif bir
duygulanım bozukluğu Genellikle aşırı duygusal, destek konusunda
saplantılı ve normal yoldan bu desteği sağlayamamış kişilerde
(bekarlar, çocuksuz çiftler vb) görülür